Julius Caesar schreef het : van alle Galliërs zijn de Belgen de dappersten! De neusjes van de scholieren gingen omhoog, maar de pater die de les gaf, deed dat uitsluitend om het Latijn tot bij zijn pupillen te brengen. Woordenschat en grammatica, maar geen historische, geen geografische, geen hliteraire duiding, zo ging dat. De Belgen waren dus de dappersten! Maar ja, waar zijn ze dan gebleven? Ziet u nog ergens een dappere Belg? En ten gronde, wie bedoelde Caesar met de Belgen? Was het een volksstam, een territorium, beide? En waar precies bevonden zij zich? Vragen die pas later in je opkwamen, toen je begon te twijfelen aan de kwaliteiten van die Belgen, althans van hen die tegenwoordig de landstrook bevolken die met België wordt aangeduid.
Aan Caesar (1) danken we heel wat historische inzichten, al schreef de legeraanvoerder zijn dagboek vooral om indruk te maken in Rome natuurlijk. Het was immers handig je heldendaden nog wat extra aan te dikken. Pottenkijkers waren er niet en het internet was nog niet uitgevonden, wat een tijd!
Gallië en omringende streken zagen er toen geografisch anders uit dan nu. De grillen van de natuur bepaalden het proces van bevolking en volksverhuizing. Bij het einde van de laatste ijstijd, zo rond 9.700 vóór Christus, liep het smeltwater een lage vlakte in, wat de Noordzee werd. Er vormde zich een kustlijn, die, historisch beschouwd, steeds weer werd teruggedrongen. Onthullend is afbeelding 2 uit het boek van Jelle Stegeman( 2), waarop je ziet hoe zeewater bezit nam van land, waardoor de Zeeuwse eilanden, de Waddeneilanden en de Zuiderzee ontstonden. Almaar meer land viel ten prooi aan het water. Kan zich dat herhalen als de noordelijke gletsjers smelten? Of is daar eerst een heuse ijstijd voor nodig?
Uit het oosten trokken Franken naar het vruchtbare, lage gebied, zodat de Belgen een Germaanse oorsprong hebben. Het Nederlands is dan ook van Oudwestgermaanse oorsprong.
Maar wat betekent het woord Belgae? Het was Caesar die een aantal stammen zo noemde, maar naar de etymologische oorsprong is het zoeken. Stegeman (3) biedt uitkomst! Belgae zou gezwollen betekenen, ook gezwollen van trots. Kijk eens aan! Dat klopt dus met die Antwerpenaren! De Flandrenses waren vroege kustbewoners in Flandria, wat overstroomd gebied betekent(4).
Gallia Belgica omvatte het gebied van Keltische en Germaanse stammen tussen grofweg Noordzee, Seine, Marne en Rijn, veel groter dus dan de omvang van het huidige België. Die Belgen staken ook nog de Noordzee over en stichtten een nederzetting, die door de Romeinen in 44 na Christus Venta Belgarum werd gedoopt, het huidige Winchester. Hoe ook, feit is dat wij de dappersten van allen waren! Hoe kwam dat ?!
Caesar windt er geen doekjes om: zij zijn het verst verwijderd van de verfijning en cultuur van onze provincie en komen vrijwel nooit met kooplieden in contact, die luxe goederen invoeren, welke hun karakter kunnen verzwakken. Bovendien wonen ze in de buurt van de Germanen die aan de overzijde van de Rijn leven en met wie ze voortdurend oorlog voeren.
Als dat geen doordenker is! Een wijze les van Caesar, de veldheer, politieker, dictator en massamoordenaar. Wat is er van ons geworden?! Wij zijn na de tweede wereldoorlog zo verweekt geraakt door welvaart, dat we geen verweer meer hebben. We pasten ons zelfs aan onze luiheid aan! Om niet te moeten vechten bekwaamden we ons in de kunde van het compromis, dat er in de grond op neerkomt iedereen gelijk te geven en de kosten ervan te dragen. Het heeft geleid tot het onontwarbare grondwettelijk kluwen dat het België van vandaag is en waarvan iedereen met gezond verstand inziet dat het zo niet verder kan. Moeten we terug leren vechten?
Se vis pacem, para bellum! Als je vrede wil, bereid je voor op oorlog! De oorlog in Oekraïne en Gaza laat zien wat de katastrofale gevolgen van vechten zijn, neen dus. Maar je voorbereiden is nuttig. Er gaan stemmen op om de landsverdediging opnieuw ernstig ter hand te nemen. Generaal op rust Marc Thys: als hier vandaag een oorlog uitbreekt, moet het Belgisch leger na een aantal uren al beginnen met stenen te gooien, omdat we geen munitie meer hebben. In de NAVO valt dat natuurlijk op. We bestelden dan wel 34 F-35A-bommenwerpers om de Amerikanen te plezieren, maar of daarmee de Gallische dapperheid terugkomt is allesbehalve zeker. Het is maar voor de galerij!
Op Europees niveau is de nuchtere werkelijkheid doorgedrongen door de kieren van het humanistisch project. Oorlog in Oekraïne! Er moet wat gebeuren, zegt Charles! Ik ben al onderweg, zegt Ursula en zij spoedt zich naar Kiev om Volodymyr aan de boezem te drukken. De nieuwe dapperheid komt alvast op tv, nu nog het geld en de wapens en de manschappen. Want de Russische beer moet terug in zijn kot, met pepperspray en mensenrechten lukt het niet. Een Europees leger dus, althans een leger samengesteld uit divisies uit de lidstaten. Opnieuw activeren van de dienstplicht? De roep zal vroeg of laat weerklinken. Het zou gelijk een tweede doel dienen: disciplineren van het losbandig deel van de jeugd en leren samenleven. In mijn jeugd was dat volstrekt overbodig, we waren getemd, de tijden en de zeden zijn veranderd en de diversiteit bemoeilijkt het samenleven. De afwijzing zal natuurlijk algemeen zijn: de jongeren zijn al zo zwaar belast, de economie schreeuwt om werkkrachten en hun studentenarbeid dan?!
Die evolutie naar een geïntegreerd Europa was al bezig, zonder Poetin. Corona en milieu waren er de aanleiding toe. Er zijn in beide miljarden Europees geld geïnvesteerd, alsof Europa reeds een supranationale structuur was! Volgens Marc De Vos (5) is Europa aan het vervellen van marktproject naar staatsproject, van waardenunie maar machtsunie. Op de keper beschouwd was dat ook altijd de grote reden voor het afstaan van nationale soevereiniteit, waarom zou je anders bevoegdheden uitbesteden, die verder gaan dan de eenheidsmarkt? Een aantal lidstaten bestreed de verdieping nochtans frontaal, met het VK voorop en Nederland in het spoor, terwijl Frankrijk de kar de andere kant probeerde op te trekken. Nu ontstaat door het terugvallen van de globalisering en door nieuwe geopolitieke verhoudingen zomaar de kans dat deze evolutie versneld doorgaat. De voorgenomen uitbreiding met Oekraïne, Moldavië, Bosnië-Herzegowina en zelfs Georgië, gecombineerd met de toetreding van Finland en Zweden tot de NAVO betekent een nieuwe fase in de omsingeling van Poetin-land. Er broeit wat, worden de Europeanen de nieuwe Belgen en is Poetin de nieuwe Caesar?
De burger beseft het nog niet. De gevolgen zijn nochtans voor hem, zodra de kosten als een dure verrassing op zijn bord komen, ongetwijfeld in feestverpakking: La Nouvelle Europe est arrivée! Een beginnende Europese krijgsmacht dus, Europese belastingen en heel veel geld naar de nieuwe lidstaten. De burger mag ook wat: achteraf goed- of afkeuren, althans in enkele lidstaten, en als het resultaat anders is dan gewenst, dan passen ze er wel weer een mouw aan. Wilders en co zullen op de rem gaan staan, maar anderen zullen roepen dat we de broek zelf moeten leren ophouden want op de Amerikanen kan je niet meer rekenen! Als Donald opnieuw president wordt, zal het besef vanzelf komen.
Als Europa die stap zet, doen we eindelijk wat we in de wind geslagen hadden: als je vrede wil, bereid je je voor op oorlog. En komen we op termijn misschien wel terecht in de Verenigde Staten van Europa. Dan staat Caesar op uit zijn graf: dat was mijn project!
Noten:
(1): Caesar, J., Oorlog in Gallië, Athenaeum/Polak & van Gennep, 2018.
(2): Stegeman, J., Grote geschiedenis der Nederlandse taal, Amsterdam University Press, 2021.
(3): Stegeman, idem, p. 77.
(4): Stegeman, ibidem, p. 210.
(5): Vos, M. de, Grootmacht Europa, Ertsberg, 2023.
Herman van Schoten, Armação de Pêra, Portugal, 13/12/2023.
Alle rechten voorbehouden: vanschotenherman@gmail.com.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten