Julie Van Loo is een Vlaamse basketster, die ik ken van de Belgische nationale ploeg op tv. Ze is mijn favorietje ! Ze kan flitsend wegspurten langs de lijn en vanop afstand driepunters scoren, met verre, hoge ballen, pats, rats in het mandje ! Ze werd een tijdje uit de ploeg gelaten. De trainer vond dat ze onderpresteerde. Ze was te veel bezig met sociale media, zo luidde het verwijt. Daardoor miste ze de Olympische kwalificaties van de Belgian Cats in haar eigen Oostende…
Ik wilde het wel even nagaan. En dus klikte ik facebook aan en inderdaad, daar staat ze te pronken, in sportieve en uitgaansposes ! Ik verneem dat ze goed met een voetbal kan jongleren, dat ze een vurige supporter is van Club Brugge en dat ze zelfs de vent van haar leven heeft gevonden ! Wat ze er allemaal op zet, het zijn alledaagse dingen en het is niet meer dan vele andere mensen doen. Ik ga me niet melden als volger, want dan gaat ze daar misschien mee uitpakken ! Facebook ! Het Grote Smoelenboek !
Dat wordt smalend gezegd natuurlijk. Je begrijpt het wel. Mensen gooien er van alles op en het heeft vooral met henzelf te maken. Exhibitionisme, zou een kwaadwilligaard kunnen zeggen, maar dat is nu net in de mode ! En veel niveau heeft het niet, dat is inderdaad zo.
Maar het geeft de burger een kans zich te laten zien aan anderen. Heel vroeger, in de tijd van paard en kar, was die gelegenheid onbestaande, tenzij je van adel was. Later, met de auto en de betere wegen kon je je al meer doen gelden. En nu, met de sociale media, ben je helemaal de koning te rijk. Kijk naar mij, naar mijn foto’s, mijn boodschappen, mijn reisindrukken, mijn kinderen, mijn hobby, mijn gebakjes ! En waarom ook niet ?! Het is een verrijking en je maakt er gebruik van zoveel en zo weinig als je wil. Ikzelf bijvoorbeeld open mijn account telkens ik een nieuw artikel klaar heb en dan zie ik wat er op mij is af gekomen. Voor de rest heb ik er geen behoefte aan. Maar als mensen er zich mee kunnen bezig houden, waarom niet ?! Eerlijk gezegd, ik vind het, ondanks de bezwaren, vooruitgang.
Sociale media zijn zelfs een wapen ! In november 2018 bijvoorbeeld reden we vast in de opstand van de Franse gele hesjes. Het was hun eerste manifestatie en we konden de stad niet uit. Het duurde enkele dagen voor we mochten vertrekken en aan het nachtelijke kampvuur van hun rotonde waren ze zo vriendelijk ons door te laten en de juiste route zonder bezetting richting Spanje te wijzen. We vernamen de beweegredenen van enkele oudere bezetters en dat maakte indruk. Ze bliezen verzamelen op de sociale media en stuurden valse berichten rond om de politie te misleiden. We beseften dat de sociale media meer en meer een instrument worden van maatschappelijke verandering van onderuit, van burgerinitiatief in het algemeen. Dat is hoopvol.
Je moet niet aan alles meedoen natuurlijk. Andere sociale media gaan helemaal aan me voorbij. Whatss app ja, voor berichtjes en af en toe een fotootje. Maar messenger, wechat, instagram, tiktok, qzone, tumblr, qq, dat is allemaal chinees voor mij en sommige zijn dat inderdaad ook. Het mag allemaal, maar je moet er wel goed mee omgaan. Je moet er niet de hele dag mee bezig zijn, het moet je leven niet bepalen. Net dat verwijt kreeg Julie Van Loo te slikken, maar ze heeft zich herpakt en ik kan ze weer bewonderen in haar flitsend spel. Ze speelt bij Casademont Zaragoza, de grote en historische stad aan de Ebro. Met een indrukwekkende binnenstad en enorme, oude Vlaamse wandtapijten in het museum ! Wel een beetje ver, maar dankzij de sociale media kan ik mijn sportieve kampioene toch enigszins volgen. Je volgt normaal slechts de mensen die je persoonlijk kent en wat mij betreft bij voorkeur hun reizen. Maar Julie leerde ik ook wat beter kennen zonder ze persoonlijk te moeten aanspreken. Allemaal pluspunten !
De politiek zeurt dat de sociale media op het gemoed van de mensen inwerken en de verkiezingensresultaten de emotionele oprisping van het moment weerspiegelen. En één bepaalde partij trekt er vooral voordeel van, ja natuurlijk, de andere waren te loom om de sociale media in te schakelen !
Opruiende taal, onverdraagzame boodschappen, racistische praat, dat is nog zo’n verwijt. Daarom willen de Gutmenschen de sociale media muilkorven. Maar dat muilkorven is net ook een politieke bedoening : mijn boodschap mag, de jouwe niet en daarin schuilt een nog groter gevaar voor de democratie. Dat de stijl van al die voze praat niet te pruimen is, goed, je bent niet verplicht om er kennis van te nemen. En politici zouden ervan kunnen leren dat er onder de bevolking nog wat anders leeft dan wat in hun deftige, politiek correcte salons gebruikelijk is. Zelf lees ik geregeld de lezersbrieven van Het Laatste Nieuws. Wel, dan leer je wat er zoal leeft aan meningen over de gevestigde politiek ! Dat is een deel van de sociologische realiteit, mijne wereldvreemde dames en heren ! Populistische praat, maar net daar voel je een polsslag, die je elders niet voelt. En aan populisme beschuldigt de gevestigde politiek zich doorgaans en doorgaand zelf, ze moeten hun wijsvingertje niet opsteken als een pastoor op de preekstoel. Het muilkorven van de sociale media heeft wellicht een andere bedoeling : het onder controle houden van sociale actie.
De sociale media bulken van de foto’s en filmpjes. Influencers, zangers en ander onregelmatig volk beweren dat ze 2.000 en meer volgers hebben ! Dat mag, we leven in een vrij land, toch wat dat betreft. Ook mijn vrienden en kennissen sturen me foto’s door en grappige filmpjes, recent over Trump bijvoorbeeld of corona. Maar ja, denk ik dan, zouden al die jongelui met hun duizenden volgers nog wel kunnen lezen en schrijven ? Het beeld is hun taal. En ze hebben een populair argument aan hun kant : foto’s spreken aan en zijn direct, je kan er zoveel meer mee zeggen dan in woorden ! Is dat zo ? Of krijgen ze geen volwaardige volzin meer uit hun mond of uit de pen ? Ze oefenen permanent op het beeld, het woord wordt niet onderhouden. Als taal niet geoefend en onderhouden wordt, dan verschrompelt ze tot de elementaire kreten op de sociale media. Nu blonk de Vlaming nooit uit in vlot taalgebruik, zodat je kan vrezen dat hij zijn aanvoelen nu nog minder en minder onder woorden kan brengen. Het verwijt van gore taal op sociale media moet niet leiden tot censuur, maar tot het inzicht dat kinderen taalkundig beter moeten worden opgeleid. Jongeren moeten leren analyseren, nuanceren, argumenteren, spreken en schrijven, gebeurt dat nog ? Dit is ouderwetse praat van een gepensioneerde die het goed meent, jawel ! Maar die gepensioneerde heeft niet per definitie ongelijk ! Democratie gaat dood als mensen verleren te denken. Taal is daartoe essentieel, foto’s zijn een vluchtige momentopname en een gadget.
Een objectief nadeel van de sociale media is dan weer de permanente afleiding. Mensen zouden op de duur kunnen veronderstellen dat het je laten gelden belangrijker is dan hard te werken. Het is een reëel risico, breder ook dan sociale media. Veel jongeren leven voor de ontspanning, niet om vooruit te komen in het leven. In een supermarkt zie ik af en toe vakkenvullers met hun slim speelgoed bezig, ik sprak er de uitbater, die ik ken, over aan. Ik laat ze doen !, sprak hij, anders lopen ze weg ! Kleine middenstanders klagen dat het moeilijk is gemotiveerd personeel te vinden. Welnu, in die mentaliteit van genieten, van die genotscultuur elke dag, daarin passen ook die sociale media.
Ik zal Julie Van Loo maar beter niet opzoeken in Zaragoza. Wie weet valt het dik tegen, alhoewel, haar levensmotto ervoor gaan bevalt me wel, dat wijst op karakter. Maar hoe ze in het leven staat, leeft ze van dag tot dag of kijkt ze ook vooruit, heeft ze een toekomst voor ogen ? Heeft ze een mening of is het een oppervlakkig poppemieke ? Die vent van haar leven heb ik alvast goedgekeurd ! Het is Tobi, een asielhond. Aan mannelijke bewonderaars geen gebrek natuurlijk, Niels Destadsbader wordt hardnekkig in haar buurt geseind, maar misschien alleen maar omdat ze beiden hun vaste stek in Deerlijk hebben en beiden vrijgezel zijn.
Laat ik me maar beperken tot haar sportieve capriolen in het basket. Als ze weer een spurtje trekt of een verre bal magisch in het mandje mikt, dan geniet ik ervan. Ook zonder het Grote Smoelenboek !
Herman van Schoten, Schoten, België, 14/11/2020.
Alle rechten voorbehouden : vanschotenherman@gmail.com.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten