Zelfgenoegzaamheid ! Een christelijke ondeugd van formaat ! In lang vervlogen tijden waarschuwde de pastoor op de zondagse preekstoel er de doorbrave gelovigen voor, die hun stoel naar hem toe hadden gedraaid, stilzwijgend luisterden en na afloop in de parochiezaal de lokale nieuwtjes gingen uitwisselen onder het genot van een trappist. De dikke van Dale definieert zelfgenoegzaamheid als ijdele vervuldheid van zichzelf. Je hoort of leest het woord nog nauwelijks, het past niet in de ik-cultuur.
De zelfgenoegzaamheid is terug ! Met dank aan Sahra Wagenknecht (1). Zij schreef er een boek over. Niet zomaar een boek, maar een ogenopener. Ik kende haar als echtgenote van Oskar Lafontaine, die, uit ongenoegen over de politieke koers van zijn Duitse partij SPD, overstapte naar Die Linke.
De zelfgenoegzamen, dat zijn de welgestelde hipsters van Links en Groen. U weet wel, de hoogopgeleide progressievelingen, die de binnenstad bewonen, daar hun hipsterachtig levensgevoel aan anderen opdringen, zichzelf als links begrijpen en anderen voorschrijven hoe zij moeten denken, hoe zij moeten leven en vooral welke woorden zij wel en welke zij niet mogen gebruiken (2). Je kan eraan toevoegen dat zij hun kinderen in een grote bakfiets rondrijden, recht naar de freinet-school ipv naar de meer gekleurde buurtschool. Ze zien zichzelf als engelen met een boodschap van verbondenheid, maar kunnen ook uithalen als wraakengelen, als er niet geluisterd wordt. Ze zweven in een bubbel, die ongevoelig is voor de zwaartekracht, want een gewone werkmens kennen ze niet. Ze organiseren zich rond modieuze thema’s als multiculti en klimaat, met een maniakale ijver, waardoor het gros van de bevolking niet mee kan of wil. Ze voeren een cultuurstrijd want de klassenstrijd is hen onbekend. De problemen van de gewone man hebben weinig te maken met de nieuwe linkse hobbies.
Dat is dieptreurig, vindt Wagenknecht, zij ziet een cultureel opbod, dat de klassenstrijd camoufleert. De kapitalisten vinden het prachtig, laat de mensen maar betogen in multiculti- en klimaatmarsen, de deelnemers zijn immers ook consumenten en er valt te verdienen aan de nieuwe modes. En het leidt af van de sociaal-economische problemen. Leiden jullie ze af, wij houden ze arm ! Multinational en multiculti zijn van dezelfde familie !
Dat heeft Wagenknecht natuurlijk goed gezien, maar toch, dat ze van de weeromstuit terug wil naar de oorsprong van de klassenstrijd is merkwaardig. Marx is dood en begraven, toch ? Onderschat haar toch maar niet, zij is onderlegd in de materie, zo zelfs dat ze in haar partij Die Linke op een intellectueel eiland zit, sommigen kunnen haar niet meer volgen. Haar partij flirt met modieuze thema’s als gender, diversiteit, homorechten en migratie, waar de gewone man stilaan de buik van vol heeft. Dat ze intellectueel scoort blijkt uit de verkoopcijfers, haar boek voert al wekenlang de lijst aan van best verkocht. Ze zegt luidop wat niet gezegd mag worden : dat Duitsland een migrantenprobleem heeft, dat de euro een ramp is voor de arbeider, dat de klimaatsubsidies een speeltje voor de rijken zijn, dat woke botst met de conservatieve levensstijl van de Duitse arbeider. Samengevat : dat klasse belangrijker is dan identiteit.
Voert Wagenknecht ons terug naar de essentie of zijn haar ideeën gedateerd ? Dat zal de tijd leren. Een paar overwegingen toch. De gemiddelde arbeider heeft het goed, is een kleine, zelfvoldane kapitalist geworden en gedraagt zich ernaar. Het doelpubliek is afgekalfd tot de echt armen, die grosso modo een kleine 10 % van de bevolking uitmaken. Hun lot is beklagenswaardig want wie bekommert zich om hen, behalve Sahra Wagenknecht ? Het verkiezingsresultaat is er dan ook naar : haar partij scoort 39 zetels op de 735 in de Bondsdag, zijnde 5,3 %. De nuchtere boodschap is dat je met de armen van vandaag geen verkiezingen wint. Daarom zijn de socialisten opgeschoven naar het midden, al is dat evenmin succesvol gebleken. Links heeft haar traditionele achterban weggejaagd naar rechts en verkettert ze nu. Tegelijk staan ze academisch te palaveren op herijkingscongressen. Ze weten het niet meer en gooien het dan maar op communicatie, bij gebrek aan ideeën, nietwaar Conner Rousseau ? Hij gooide de naam SP in de prullenbak en omarmde de nieuwe naam Vooruit ! En zelf noemt hij zich ons mateke.
Het boek van Wagenknecht maakt indruk. Zij schrijft bovendien een voor velen begrijpbare taal, zelfs in het Duits. Haar argumenten zijn sterk, de linkse hipsters worden in hun hemd gezet. Maar misschien mag er toch wel kritiek worden uitgebracht op haar aanpak. Radicale veranderingen kan je preken, je kan er dikke boeken over schrijven en je kan in de media tieren over de uitbuiting door de kapitalisten en over de salonsocialisten en de zelfgenoegzame hipsters. Maar de verwende bevolking heeft geen boodschap meer aan preken. Niet lullen, doen !
Koopkracht, daar gaat het om ! Hier en daar een cheque uitdelen voor maaltijden, voor de kinderopvang, voor de diensten van een werkster, of een symbolische korting krijgen op de energiefactuur, dat zijn pleisters op een houten been. De koopkracht til je op door helikoptergeld (3), eventueel jaarlijks, zolang nodig. De gevestigde politiek denkt er niet aan, wegens de schuldenberg weet je wel. Maar de Amerikaanse president Biden wil een cheque van ongeveer $ 1.400 uitdelen aan de Amerikanen, om de consumptie en dus de economie aan te zwengelen en in weerwil van zijn enorme schuldenberg. Europa loopt graag als een schoothondje achter Amerika aan, welnu dan ?!
De truc is simpel. Als u en ik schulden maken, moeten we die aanzuiveren. Maar de overheden niet ! Zij geven schuld uit maar drukken ook geld bij ! Maar o nee, zo luidt hoofdschuddend de commentaar van klassieke economen, dat zou een enorme inflatie-sneeuwbal veroorzaken ! Klopt van geen kanten, de rente is al lang historisch laag, ondanks de doelstelling van 2 % en ondanks de schuldenberg. En bovendien zou helikoptergeld de negatieve rentespiraal breken ! Toestanden als de hyperinflatie van de Duitse jaren twintig zijn vandaag gewoon ondenkbaar, door de globale verstrengeling van de internationale markten. Zelfs toen Griekenland kapseisde, gaf de euro niet meer dan een krimp.
Een tweede programmapunt is al eens geopperd door - warempel ! - de Duitse partij SPD. Je zou het eigendomsrecht van woningen kunnen beperken tot de eigen woning, waarmee de speculanten buitenspel worden gezet en in één klap de woningnood wordt opgelost. Het ei van Columbus !
Een derde punt is de fetisj van het rendement. Europa heeft - zonder inspraak van de burger - geordonneerd dat overheidsbedrijven moeten concurreren met de vrije sector. Privatisering is het wondermiddel. Of essentiële diensten als energie, spoor, post, vuilnisophaling, banken ten dienste staan van de bevolking of niet, lijkt bijkomstig geworden, ze moeten voldoen aan financiële doelstellingen. Zelfs de arbitrage in conflicten van multinationals met staten is geprivatiseerd ! Links zou de prioriteit kunnen omkeren : ipv een louter financiële insteek, pleiten voor het tweespan doelgerichtheid èn doelmatigheid. En desnoods de Europese toorn trotseren, omdat in deze Europa de burger schaadt. Nationaal recht is niet per definitie onderworpen aan Europees recht, dat staat niet in het Verdrag, dat weten zelfs de Polen.
Het zijn ideeën van de nieuwe economen. Een paar bekende namen : Piketty, Coppola, Kelton, Mazzucato, Minsky. Van dit vijftal zijn er 3 vrouw, toeval ? Maar ja, heeft ons mateke al van hen gehoord ?
Dat socialistische partijen daar niet op inzetten, is onbegrijpelijk. Ze houden zich liever bezig met communicatie. Hoe zelfgenoegzaam kan je zijn…
Nawoord : de energiefactuur swingt de pan uit. Helikoptergeld is een probaat middel om de oplopende energiefactuur te bekampen ! Geef bijvoorbeeld iedereen nu € 1.000, zodat het effect onmiddellijk is. Een alleenstaande krijgt dus € 1.000, een gezin met twee kinderen € 4.000. Je moet het bedrag wel aangeven in de inkomstenbelasting. Het volgende jaar volgt dan de afrekening. Afhankelijk van je inkomen wordt de premie volledig, gedeeltelijk of niet vrijgesteld van belasting. Zo vang je twee vliegen in één klap : de mensen die het moeilijk hebben krijgen een financiële injectie nu direct, die echter uitdooft bij een stijgend inkomen. En de Europese Centrale Bank deelt het geld, dat ze sowieso bijdrukt, niet meer aan bankiers en speculanten, maar aan de burger.
Noten :
(1) Wagenknecht, S., Die Selbstgerechten, Campus Verlag, 2021.
(2) Engelen, E., De zelfgenoegzamen, dat zijn de welgestelde hipsters, De Groene Amsterdammer, 23/09/2021.
(3) zie artikel 171.Helikoptergeld.
Herman van Schoten, Schoten, België, 12/10/2021.
Alle rechten voorbehouden : vanschotenherman@gmail.com.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten