322. ALICE EN DE BURGEMEESTER.
Alice et le maire is een film. Na 30 jaar in functie is de burgemeester van Lyon mentaal op. Men raadt hem psychotherapie aan, wat hij weigert: met trucs kom je er niet. Hij stelt een filosofe aan, die hem van verse ideeën moet voorzien. Hij bekent haar dat hij op een ochtend opstond en vaststelde dat hij niet meer kon denken, terwijl hem jarenlang de ideeën te binnen schoten bij het ontbijt. Pleegde hij roofbouw op zichzelf? Hij leefde en werkte aan een hels tempo, opgelegd door zijn agenda: van partij-overleg naar de inhuldiging van een oorlogsmonument naar een bijeenkomst van vrijwilligers naar de gemeenteraad naar een groep jongeren die de slechte omstandigheden van de opvang van daklozen aanklagen naar een receptie naar zijn ex-vrouw, die van hem wegging omdat hij nooit thuis was. Aan een stuk door, zonder pauze om even op adem te komen. De politiek, Alice, is geen beroep maar een roeping. Je geeft jezelf helemaal of niet, zoals in de sport.
Alice raadt hem aan tijd voor zichzelf te nemen en te lezen, ze reikt hem een boek aan. Ze zet hem aan het twijfelen over zijn levenswijze. Eerst heeft hij nog een opflakkering. Hij zal een project Lyon 2500 jaar lanceren, een enorm cultureel programma voor en van de Lyonezen. Het moet de opstap zijn naar een kandidatuur voor het presidentschap van de Republiek. Het project is megalomaan en flopt. Alice raadt hem aan te oefenen in bescheidenheid. Hij kapt met alles en trekt zich terug. Drie jaar later gaat Alice bij hem op bezoek. Het is een ontmoeting van twee zielen die elkaar begrijpen. Ze heeft hem niet bekeerd, maar geestelijk voedsel aangereikt en het denken van de man is weer op gang gekomen. Daar stopt de film en dat ontgoochelt, het was net zo boeiend!
Je krijgt hier een beeld te zien van het onmogelijke leven van de politicus, die geleefd wordt en op een gegeven moment bezwijkt en wordt afgedankt. Ook de gevechten tussen de kabinetsleden voor hun eigen plaats komen in beeld. Het zijn in de grond primitieve gevechten, gestoken in onberispelijk pak en gevoerd met gladde woorden.
De film is typisch Frans. Een intellectueel thema, zoals de grote Franse films van vroeger dat deden en daarmee een zeker publiek bereikten. Dat is nu niet meer het geval. Le Parisien: goed opzet maar snel vervelend! Film mag vandaag de dag nog alleen maar afleiding zijn voor kijkers met een te druk leven: gezin, werk, ambitie, opklimmen, alles op de seconde gepland, ook de georganiseerde ontspanning en de vakantie. Alleen ziekte of een ongeval kan de tredmolen stoppen. De prikkels van de media stuwen je voort. Sommigen hebben behoefte om even stil te staan en hun leven en de maatschappij te overdenken. Maar o, daar is de dwingende roep weer van vooruit en op naar het volgende. Denken is een luxe voor wie zich kan terugtrekken.
Je krijgt ook enkele wijsheden mee. Zoals: politici lezen niet en denken niet, wat zij missen is intellect, het is een tweedehands wereldje. Wat me het meest bijbleef is deze openhartige bekentenis van de burgemeester aan Alice: de grootste vijand van de socialistische partij zijn de linkse intellectuelen, met de kop in de lucht en de drift van het grote gelijk, waardoor ze de gewone man vervreemden van de partij.
Mark Elchardus(1): de grootste bedreiging voor de democratie komt van de mensen voor wie de eigen overtuiging een absolute waarheid is. Steunend op een absolute religieuze of ideologische waarheid trokken zij een spoor van bloed door onze geschiedenis. (...) We worden gekatapulteerd naar een tijd waarin een priesterkaste die de geheimen van het heelal kent, de gelovigen vertelt wat zij moeten doen. Maar ja, als de ongelovigen in de meerderheid zijn, wat dan?! Krijg je dan een sekte, losgezongen van de reële samenleving?
Verkopers van gebakken lucht had je doorheen de geschiedenis altijd. Hoe meer lucht, hoe gedrevener de boodschapper. Mensen afhankelijk maken van en plichtig aan een Grote Waarheid is het omgekeerde van emancipatie, die ze nochtans hoog in het vaandel voeren. Emancipatie is de burger zelfstandig leren denken. Beschaving is afstand nemen van je vooringenomenheid, van je ingelepelde overtuiging. De democraat laat de vraag toe of het wel waar is wat met zoveel pathos wordt geproclameerd.
Profeten zijn per definitie niet democratisch, zij zijn handelaars in hersenspoeling. Vroeger stond hen de kansel ter beschikking, nu de reguliere en sociale media, waarop ze zich dogmatisch uitleven. Het verschilt weinig van het emotionele gejoel, dat ze aan banden willen leggen. Gebral in feestverpakking blijft gebral.
Een heerlijke film!
Noot:
(1):Elchardus, M., Vrijheid Veiligheid, Ertsberg, 2023.
Herman van Schoten, Schoten, België, 27/04/2023.
Alle rechten voorbehouden: vanschotenherman@gmail.com.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten