Wie zijn vakantie doorbrengt aan zee kan het zomaar gebeuren dat hij bij de ochtendpap plots dat eeuwig klotsende water beu is en een gezegende ingeving krijgt : een ritje naar het binnenland ! Maar pas op voor de lokale verkopers van toeristische tochtjes ! Ze brengen je het hoofd op hol en voor je het beseft zit je in een autobus met precies dezelfde vervelende toeristen als die je elke dag aan het strand voor de voeten lopen. Je moet het omgekeerde doen en uitbreken naar een ongewone bestemming en met een hoogstpersoonlijke (huur)auto ! Voor wie toevallig in de buurt van het Spaanse Alicante zijn vakantie uitzweet, gloeit er een fel licht in het hete binnenland : daar moet je naartoe ! Je moet je voorbereiden, dat wel. Best is je te voorzien van degelijk schoeisel, een pet en een tenue waarmee je onder de normale mensen kan komen. En niet te vergeten een mandje met versnaperingen en versterkende middelen. Want dichtbij is het niet, al is veraf betrekkelijk. Hier gaan we !
Wat dacht u van 167 km. heen ? Dan bereikt u Albacete, een aangename stad vol Spanjaarden en met weinig kortgebroekte toeristen. Je kan van de gelegenheid gebruik maken om hier een fijn zakmes te kopen want Albacete is de Spaanse messenhoofdstad. Loop bijvoorbeeld eens binnen bij de Cuchilleria El Artesano en je komt gegarandeerd met een of enkele messen terug buiten ! Maar pas op, niet in de handbagage stoppen want de controleurs op de luchthaven zijn onverbiddelijk ! Er is ook een messenmuseum. Nu is het nog maar een boogscheut naar Villanueva de los Infantes, Alcazar de San Juan, Consuegra, Campo de Criptana en El Toboso, waar Dulcinea vandaan kwam, de geliefde van onze held Don Quichote de la Mancha. Het is nog slechts een korte rit, althans per automobiel, want te paard zoals onze held, is het een lastige, zij het niet onmogelijke tocht naar de windmolens, stoffig en warm. Ja, u moet er iets voor over hebben om in zijn voetsporen te treden. Bovendien zal u wellicht niet de ondersteuning genieten van een schildknaap als Sancho Panza, die, in het echte verhaal, zijn meester wilde beschermen tegen onheil en hem voorzag van leeftocht en goede raad, die de koene ridder in de wind sloeg. Die wind staat er wel, hoe zouden anders die windmolens draaien ? Zijn ze de stille getuigen van de heldendaden van de overbekende berooide ridder uit het boek van Miguel Cervantes uit 1605, die ten strijde trok en de windmolens verwarde met reuzen, die hij verslaan zou, om aldus het onrecht de wereld uit te helpen ? Don Quichote is hoe dan ook een tragische figuur, edelmoedig en idealistisch, recht door zee, of beter doorheen de dorre vlakte, niet luisterend naar praktische bezwaren van een bezorgde vriend en aldus zijn ondergang tegemoet slenterend op zijn afgebeuld ros Rocinante.
Het is de bekende tragiek van helden en hemelbestormers, die, blind van idealen, de werkelijkheid niet meer zien en niet zelden hun volgers mee in het verderf storten. Dat beleef je hier allemaal ! Als de picknickmand leeg is, de terugtocht aangevat met een hoofd vol nieuwe idealen en de douche het stof heeft weggespoeld, dan overvalt je het gevoel van gelukzalige vermoeidheid van de ontdekkingsreiziger, die beseft dat hij vandaag wat ondernomen heeft ! Je hebt wat beleefd, anders dan die doorbakken toeristen, die bij het avondmaal geen pap meer kunnen zeggen en niet in de verste verte kunnen bevroeden welk een groots avontuur je vandaag hebt beleefd ! Het komt in je plakboek te staan voor het nageslacht, in de veronderstelling dat u aan dat laatste reeds gewerkt heeft of eraan doende bent. Zou je er niet genoeg van krijgen, van die tochtjes dus, dan valt een verder avontuur te overwegen, naar Cuenca bijvoorbeeld met zijn hangende huizen, maar dat is voor een ander verhaal en overigens toch wel ver van de kust.
Een heel ander sprookje speelt zich af in Frankrijk. Wie naar Bretagne reist zal dat wellicht doen over Rennes. Maar als je een avontuurlijk sprookje wil beleven vooraleer verder te rijden naar de Bretonse kusten en al het lekkers van de zee wat daar te vinden is, dan moet je de wegwijzers volgen naar het iets zuidelijker gelegen Angers en Nantes. Angers is geen grote stad, maar imponeert met haar indrukwekkend kasteel en kathedraal. Het is een leuke stad om te flaneren omdat het een heuse bloemenstad is. Je stopt hier niet zo makkelijk, toch is het een halte van één nacht meer dan waard. Mogelijk echter verkiest u Nantes om even de benen te strekken en dat is best een grote stad. De kathedraal en het musée d’Arts belonen je voor de genomen moeite. Nantes is tevens de geboortestad van Jules Verne, al heb je daar bij een blitzbezoek weinig aan natuurlijk, het is een weetje. Dan ben je er bijna, je moet nog iets zuidelijker, naar het ommuurde stadje Tiffauges. Hier speelde zich een avontuur af, dat werd opgetekend door Charles Perrault in De sprookjes van Moeder de Gans uit 1697. Het is een angstaanjagend, ja, gruwelijk sprookje over de beruchte Blauwbaard. Zet u schrap want het zal nodig zijn ! Blauwbaard had inderdaad een blauwe baard en een bijzondere liefhebberij : het doden van vrouwen, die hij vervolgens aan haken ophing in een verborgen kamer van het kasteel. Toen hij op zakenreis ging, overhandigde hij de sleutelbos aan zijn echtgenote. Eén sleutel mocht zij om geen enkele reden gebruiken. Ze kon haar nieuwsgierigheid niet bedwingen, opende de beruchte kamer en ontdekte het gruwelijke geheim van haar man. Blauwbaard kwam vroeger thuis dan verwacht, zag wat er gebeurd was en dreigde ermee zijn echtgenote eveneens te doden. Ze kon net op tijd vluchten, alarmeerde haar broers en die doodden Blauwbaard.
Einde sprookje, maar de figuur van Blauwbaard heeft echt bestaan in de persoon van Gilles de Rais ! Deze edelman was een tijdgenoot van Jeanne d’Arc, met wie hij samen streed om Orléans op de Britten te heroveren. Hij had echter een bijzondere afwijking. Hij misbruikte minstens 140 kinderen, reet hen aan stukken en voorzag hen van een laatste rustplaats in dezelfde geheime kamer. Hij werd opgepakt en in 1440 terecht gesteld. De ruïne van het kasteel kan worden bezocht, maar de inhoud van de verborgen kamer is verwijderd, wat u zal kunnen billijken. Soms wordt er nog een spel opgevoerd, waarbij zedig gezwegen wordt over de misstanden, laat staan dat de praktijken van de kasteelheer aanschouwelijk worden voorgesteld. Vrouwenhaat, pedofilie en lustmoord zijn van alle tijden, laat het een les zijn voor de opgroeiende puber, die zijn instincten nog moet leren beheersen. Of de eveneens door vrouwen geobsedeerde Sigmund Freud inspiratie betrok uit dit sprookje is niet geweten. Hij bedacht enkele psychologische aandoeningen met een naam, zoals het Oedipus-complex. Zelf leed hij aan een vrouwcomplex en aan een ziekelijke fantasie.
Zoals het hoort is er een zedenles voor de jeugd. Je hebt Goed en Kwaad. Het Goede moet je nastreven, echter zonder in windmolens te geloven. Het Kwaad moet je vermijden en, naarmate je ouder wordt, loert het niet alleen om een kasteelmuur, maar om elke hoek. Zijn er goede en slechte mensen ? In elk geval mensen die neigen naar goed gedrag en naar slecht gedrag. Het wordt deels bepaald door de moraal van het moment. Vandaag bijvoorbeeld wordt het uitbuiten van arme werknemers geroemd omwille van de beurskoers van het bedrijf in kwestie en van de eraan verbonden dividenden voor de aandeelhouders. In de grond echter weet iedereen diep in zijn binnenste wat intrinsiek goed is en wat slecht.
Sprookjes voor kinderen zoals die van Grimm zijn ontsproten aan de fantasie van de bedenker. Maar sprookjes voor pubers en volwassenen zijn echt ! De windmolens en de ruïne van het kasteel bewijzen de authenticiteit van deze ware geschiedenissen. Ze berusten op geschreven bronnen of op overlevering en vaak ook op materiële overblijfselen. Ze maken deel uit van onze cultuurgeschiedenis. Het is een stuk van onze identiteit !
Herman van Schoten, Schoten, België, 27/05/2021.
Alle rechten voorbehouden : vanschotenherman@gmail.com.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten