Slechte mensen, bestaan die
?
Niet als je je baseert op de toespraken bij begrafenissen. Het
waren allemaal goede mensen, met elk zo zijn eigenaardigheden. En in de hemel
komen ze allemaal.
Over de doden niets dan goed. Draaien we ons bewust een rad voor
de ogen, ter wille van de vrede onder de levenden, of durven we de
werkelijkheid niet onder ogen te zien ?
Van enkele hooggestemde welzijnswerkers hoorde ik dat de mens
intrinsiek goed is. Tja, dat kan je van wereldvreemde hulpverleners verwachten.
Gesubsidieerd aan de eigen verheffing doen, een boekje met de wereldvreemde
psychologie van Maslow onder de arm en de blik enthousiast naar boven.
Natuurlijk zijn er slechte mensen ! Waarom zouden we anders onze
computer moeten beveiligen, smeken
banken vooral geen mails over ons bankverkeer te beantwoorden en liegen de
reclame en de politiek erop los ?
En oorlog natuurlijk. Oorlogsvoerders zijn toch per definitie
slecht ? Tenzij ze de goede zaak verdedigen, allemaal dus.
En sportfiguren, die de zaak beduvelen met doping. De Ronde van
Frankrijk kent de laatste 20 jaar evenveel doping-winnaars als normale, van die
laatsten weet men het gewoon niet. Maar goed, dat is pure commercie. In de
echte sport is het effect van die bedriegerij veel erger. Neem nu Dafne
Schippers bijvoorbeeld. Hoe kan zij ooit het wereldrecord van Florence
Griffith-Joyner pakken, dat baadt in een wolk van verdachtmaking ? Marion
Jones, die 1/100° sneller liep dan Schippers, is al lang officieel aan het dopingkruis
genageld. Zo mooi, zo sympathiek en zo doortrapt.
De Vlaamse politiek heeft een eigen definitie van slecht mens.
Dat is wie de de discussie aanwakkert in plaats van de problemen onder de grond
te stoppen. Jean-Marie Dedecker haalt hier met stip de eerste plaats.
Maar, los van deze triviale
voorbeelden, wat is dat eigenlijk, een slecht mens ?
Onder slecht verstaan we
vooral bewust slecht, verdorven, intentioneel bedriegen.
Slecht zijn kan ook uit
onnadenkendheid of als gevolg van een ideologische hersenspoeling, zie Eichman.
Hij begreep niet dat hij verkeerd had gehandeld.
Een degelijke definitie van slecht mens is moeilijk te geven. Je
raakt er snel in verstrikt en het is ook zo persoonlijk. De behoefte is er
anders wel, we willen zo graag etiketten plakken. In de privé-sfeer zeggen we : dat is nu toch een slecht mens !
Er is een oplossing ! Het is handiger om het slechte los te
koppelen van de persoon en toe te wijzen aan gedrag. Met 160 km./uur over de
autobaan razen is slecht. De chauffeur hoeft geen slecht mens te zijn, maar hij
is wel verantwoordelijk voor zijn slecht gedrag.
Slecht wordt in deze betekenis synoniem van onoorbaar. Goed of
slecht, je bent verantwoordelijk.
Onoorbaar gedrag moet worden beteugeld. In de opvoeding
geschiedt dat door disciplineren, belonen en straffen. In het maatschappelijk
verkeer door boetes en veroordelingen.
Maar net aan discipline schort het in onze westerse
samenlevingen. De burger ziet zichzelf als het middelpunt en handelt er ook
naar. Het handhavingsbeleid is zwak. En er wordt onderscheid gemaakt tussen de
gewone burger en de financieel welgestelde en belangrijke of bekende personen.
Voor grootscheeps gesjoemel in de banksector bijvoorbeeld is in België niet een
bankier veroordeeld. De maatschappij
laat te veel betijen, met de samenleving
als slachtoffer.
Slecht is bijgevolg niet noodzakelijk een kenmerk van
ingesteldheid, maar van effect ! Als je naar het effect kijkt, dan is veel
handelen slecht. Of de handelende personen dan zelf ook slecht zijn, is minder
relevant, je kan dat best aan het persoonlijk oordeel overlaten.
Maar het adagium van wijlen mijn moeder blijft overeind : als alle slechte mensen stokstijf zouden
blijven staan, stond de wereld stil.
Herman
van Schoten, Schoten, België, 10/10/2017.
alle rechten voorbehouden :
vanschotenherman@gmail.com.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten