We hebben geslapen in het bed van Camões ! Of toch bijna ! Zijn kamer was
naast de onze. En de overlevering wil dat de grote nationale dichter uit de 16°
eeuw hier een tijdje heeft verbleven. Feit is dat hij bevriend was met de heer
des huizes en dat hij aan de Quinta de Santa Bárbara van het dorp Constância
een gedicht heeft gewijd. Zijn grote werk Os
Lusíadas is nog steeds verplichte literatuur voor Portugese scholieren. Het
is zijn relaas in versvorm over zijn deelname aan de ontdekkingsreis naar
Indië. De schoolkinderen moeten er zelfs een aantal strofen van uit het hoofd
leren.
De Quinta de Santa Bárbara is een geheel van gebouwen op een heuvel,
aangevuld met tuinen, zwembad, tennisplein en vooral heel oud. Het onderhoud
laat te wensen over, het is ook niet bij te benen door de Oekraïense knecht
Sergei, wiens vrouw Svetlana de gasten ontvangt, poetst en wast en het ontbijt
verzorgt. Het interieur ademt geschiedenis : portretten van middeleeuwse
edelen, antieke kasten, dressoirs en open kasten, waarin serviezen prijken met
de naam van de quinta, een ontbijtkamer met houten lambrisering, beschilderd
met wapenschilden, een historische kapel, een restaurant in een prachtig oud
decor en verder nog de bijgebouwen en het grote verblijf van de huidige
meesters, de heer en mevrouw Faria, die het goed verwierven vlak voor de
anjerrevolutie van 1974. Het is zalig en rustig zitten op het terras, we zijn
alleen en Svetlana zorgt voor een drankje in de zon, die, naar achteraf blijkt,
ons gezicht in lichterlaaie zal zetten.
Later op de dag, in het restaurant, dat blijkbaar alleen voor ons opengaat,
ontmoeten we de eigenaars, beiden een eind in de zestig en chique volk. Meneer
verklaart dat die Oekraïeners moeilijke namen hebben en daarom noemt hij ze
Sergio en Suzanna. Maar het wegwerpgebaar dat hij daarbij maakt, is typisch
voor Portugees upstairs. In de grond
betekent deze naamsverandering het afpakken van hun identiteit, want de sukkels
hebben verder uiteraard niets en komen hier de spotgoedkope plaats innemen van
de Portugezen, die naar Luxemburg, Parijs, Angola of Brazilië zijn vertrokken.
Over Oekraïne heeft hij ook een mening : dat volk is geboren voor het ongeluk,
altijd maar bezetting, het is gewoon zo. Het is gewoon zo, dat geldt dus
ook voor hemzelf als telg van een adellijk geslacht...Maar hij is een
onderhoudend causeur. Hij grossiert in die vermakelijke oppervlakkigheden,
waarmee het gemeenschapsleven in chique salons vermoedelijk gekruid wordt.
Mevrouw is ernstiger en dient op. Mijn echtgenote krijgt nacos de boi - soort stoofvlees van rund, sappig en smaakvol. Ik
krijg caril de camarões en dat is
witte rijst, waarover grote garnalen in een pikante saus naar een familierecept
uit India. Het is allemaal lekker en amusant en in een stijlvol oud interieur.
Als we koffie wensen, roept de man zijn vrouw : Paula, twee koffie aub. Waarop
zij gevat antwoordt : ja hoor, ik zal wel werken, de vrouwendag is alweer
voorbij !
De kamer is van ouderwetse makelij met salonnetje, slaapkamer met twee
hedendaagse bedden, een ingemaakte kleerkast en een badkamer. De kamer is wel
goed onderhouden en er is airco, een elektrische kachel, een gietijzeren
radiator en de kranen zijn verguld. Dat is met iets te veel ijver gebeurd, want
de draaiknop om de stop in de wasbak vast te zetten is vastgeschilderd. En het
warme water moet blijkbaar eerst de ronde langs hoofdgebouw en bijgebouwen
doen, vooraleer het bij ons aankomt, maar dan is het ook bloedheet. We laten
het ons allemaal welgevallen, wie het hele jaar op een appartement woont mag
wel eens een halve dag de kasteelheer uithangen, toch ?!
Bij het ontbijt komt de heer des huizes ons begroeten. Hij stelt voor de
kapel te tonen. Er gaan een paar deuren open en daar staan we op een soort
oksaaltje en kijken naar beneden in de kleine maar zorgvuldig geconserveerde
kapel. De kapotte azulejos tegen de
muren zijn door een vakman uit Lissabon tegel per tegel opnieuw ontworpen en
gebakken en ingepast, het oogt bijzonder mooi. Religieuze diensten worden er
niet gehouden, dat mag niet van de pastoor, want hij wil de weinige gelovigen voor
zichzelf houden, dixit onze goed van de tongriem gesneden gastheer. Bij elke
opmerking van mij lacht hij zijn hoog, gemaakt schaterlachje, alsof ik de
vondst van het jaar heb bedacht, zodat ik mij danig bevestigd voel.
De jezuïten hadden de quinta verworven in 1714, steekt hij van wal. En
raakten haar weer kwijt in 1759 en hij wil van mij weten waaraan dat lag. Maar
ik weet het natuurlijk : Marquês de Pombal, die de jezuïeten buiten de wet
stelde, dezelfde die Lissabon hertekende na de aardbeving. Ik ben onder de
indruk, reageert hij gespeeld en dat verbaal steekspelletje gaat nog even
door. Hij is mij uiteraard de baas in de taal, maar mijn reacties vindt hij
soms verrassend, althans voor een passerende toerist. Nu is het mijn beurt : of
hij Piódão kent ? Ja natuurlijk, hij is er ontelbare keren geweest. Maar de
legende van de derde moordenaar van Inês de Castro, nee, dat kon hij zich
momenteel even niet meer herinneren, waarna het bekende schelle schaterlachje
volgt. Nu wil ik hem uit de tent lokken. Ik vertel het verhaal van mijn
kotmadam destijds in Lissabon, die bij de revolutie alles kwijtspeelde en met
nostalgie terugdacht aan de goede oude tijd onder Salazar, want toen was er
nog orde en discipline. Hij trapt er niet in, trekt zoʼn mond van tja, je zal altijd 10 % mensen overhouden, die zo
denken, dat was in Duitsland met Hitler ook zo. Slimmerik...
We vertrekken. Tevreden over een stijlvol verblijf in een historisch kader
en zonder andere gasten. Svetlana haast zich nog even naar ons toe : hoe of het weer is in de winter in de
Algarve ? Ze vraagt het met zoʼn
nadruk en belangstelling dat mijn echtgenote in de auto zegt : die twee willen hier weg. Wij ook
omdat één dag in deze omgeving genoeg is. De gastheer belooft ons nog dat we de
volgende keer de suite krijgen, waar de kapel bij hoort. De groeten aan mevrouw
en weg zijn we. Slapen en ontbijt voor € 55, Camões, Svetlana en professioneel vermaak
inbegrepen.
Herman van Schoten, Guarda, Portugal, 02/03/2013.
alle rechten voorbehouden :
Herman van Schoten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten